به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، حمید فدایی عضو هیات‌علمی پژوهشگاه و مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید 3 مهر ١٤٠٠ با اعلام این خبر، زبان فارسی‌میانه که در روزگار ساسانی رواج داشته را دارای دو تحریر خواند و گفت: «یکی تحریر کتیبه‌ای که در اصطلاح به آن پهلویِ کتیبه‌ای می‌گویند و مربوط به شاهان و رجال پر نفوذ روزگار ساسانی و نخستین آن مربوط به اردشیر اول ساسانی و آخرین نوشته به‌جای مانده از آن به مهرنرسی بزرگ فرمدار یزدگرد تعلق دارد.»
او افزود: «دیگری تحریر کتابی است که علاوه بر درج آنها در مواد نوشتاری مختلف در آن روزگار، در اغلب کتیبه‌های خصوصی نیز از این تحریر استفاده شده است.»
مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید با بیان اینکه کتیبه‌های خصوصی نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند که گروهی از آنها کتیبه‌های یادبودی و گروه دیگر گورنوشته‌ها و در دسته کتیبه‌های تدفینی قرار دارند اظهار کرد: «کتیبه کوه رحمت (مهر) که اخیراً توسط پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید معرفی شده به دسته اخیر تعلق دارد.»
به گفته فدایی این کتیبه مدت‌ها پیش توسط یگان حفاظت مورد شناسایی قرار گرفته بود و از سال گذشته با تأسیس مرکز پژوهش‌های کتیبه‌شناسی تخت‌جمشید، توسط کارشناسان فعال در این مرکز در حال بررسی و خوانش بوده و دربردارنده زبان فارسی‌میانه و خط پهلویِ کتابی است و به سنت نوشته‌های ایرانیان در روزگار ساسانی و اوایل دوران اسلامی تعلق دارد.
او افزود: «این کتیبه توسط محمد‌جواد اولاد حسین، مجتبی دورودی و محمد‌علی مصلی‌نژاد از واحد کتیبه‌شناسی پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید مستندنگاری، خوانش و تحلیل شده و آماده انتشار در قالب مقاله‌ای علمی‌‌پژوهشی است و به‌زودی نتایج نهایی آن از نظر علاقه‌مندان خواهد گذشت.»
مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید چنین کتیبه‌هایی را از چند منظر دارای اهمیت خواند و تصریح کرد: «یکی از نقطه نظر زبان‌شناسی و دیگری از نظر تاریخی است.»
او با بیان اینکه این نوشته با اهمیّت،با خط و زبان فارسی‌میانه و از راست به چپ و در شش سطر، به‌صورت عمودی تحریر شده گفت:«موضوع و محتوای کتیبه نیز به‌طور کلی احتمالاً به ایجاد سازهای آئینی اشاره دارد که گویا در آن روزگار از جمله کارهای نیک به‌شمار می‌رفته است.»
فدایی در ادامه وجود پرشمار چنین نوشته‌هایی در دشت غنی مرودشت را نکته بسیار حائز اهمیت دانست که پاره‌ای از آنها پیش‌تر از سوی پژوهشگران معرفی شده است.
عضو هیات‌علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری تصریح کرد: «اخیراً با آغاز به کار مرکز پژوهش‌های کتیبه‌شناسی و توجه ویژه به اسناد مکتوب در محوطۀ میراث‌جهانی تخت‌جمشید و لزوم بازبینی شواهد نوشتاری در منطقۀ مرودشت، تعداد زیادی از اسناد نوشتاری شناسایی و یا در دست بررسی و کار کارشناسی و علمی قرار گرفته‌اند.»
او گفت: «ذکر این نکته بسیار ضروری است که با توجه به مخاطراتی که کتیبه‌های نویافته با آن روبه‌رو خواهند شد و از جمله خطر تخریب از سوی حفاران غیر مجاز، لذا پایگاه مستندنگاری و مطالعه و سپس فراهم شدن شرایط حفاظت را قبل از اطلاع‌رسانی جامع در اولویت قرار می‌دهد.»
فدایی افزود: «همچنین با توجه به مخاطراتی که به دلیل اطلاع‌رسانی نابجا از سوی کارشناسان آزاد برای کتیبه‌های فوق ایجاد شده ضروریست کارشناسان مربوطه قبل از هر گونه اطلاع‌رسانی و به مخاطره انداختن موجودیت کتیبه‌ها از سوی افراد سودجو و سوداگران عتیقه مجوزهای قانونی لازم را برای بررسی و بازدید از پایگاه بگیرند، در اینصورت قطعاً حقوق پژوهشی افراد با طی شدن مراحل قانونی و معمول یاد شده محفوظ است.»
مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید اظهار کرد: «اما بررسی میدانی آثار بدون مجوز و اطلاع پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید و یگان حفاظت و همچنین انتشار خودسرانه و بدون هماهنگی و کسب مجوز آثار و اسناد با اهمیّت و رسانه‌ای کردن آثار بدون در نظر گرفتن تبعات حفاظتی و امنیتی آنها و در معرض خطر تخریب قرار دادن این آثار، کاری غیرقانونی و عملی مجرمانه تلقی می‌شود و افراد خاطی مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.»
فدایی در پایان گفت: «در همین‌باره تاکنون ده‌ها کتیبه از سوی همکاران یگان حفاظت پایگاه و همچنین کارشناسان واحد کتیبه‌شناسی در پایگاه مورد شناسایی قرار گرفته که مراحل مستندنگاری، خوانش و حفاظت آنها در حال انجام است منتها به دلیل ملاحظات حفاظتی تاکنون اطلاع‌رسانی جامع آنها انجام نشده است.»
انتهای پیام/
